Kun je als ondernemer je bedrijf verlaten ?

En toch nog invloed op "jouw" bedrijf uitoefenen ?




Ja, dat kun je!

Hoe? Lees onderstaand bericht..........

Een ondernemer is zich er vaak niet van bewust dat hij binnen zijn bedrijf verschillende rollen vervult en dat die verschillende rollen ook met elkaar in conflict kunnen staan. Jan Smit, één van mijn meest ervaren collega's heeft mij ooit als eerste gewezen op deze innerlijke rolconflicten en daar een eenvoudig tekeningetje van gemaakt. Naarmate ik deze tekening meer ging gebruiken, zal het je dan ook niets verbazen dat deze tekening is geëvolueerd naar "Het model van Smit".


Deze rollen van de ondernemer kun je uitwerken naar het volgende:

• Persoon
  Dit is de rol waar het meestal uit begint als startende ondernemer: je eigen passie, visie en vakmanschap. Hier domineert je persoonlijke gevoel en datgene wat het dichts tegen jou als persoon aan zit.

• Bedrijf
  Dit is de rol waar je bezig bent met commercie, continuiteit en de cultuur van je bedrijf opbouwen en bewaken. Hier domineert het bedrijfsbelang en datgene wat jij op lange termijn voor het bedrijf voor ogen hebt. Jouw bedrijf dient jou te overleven.
  
  
  
• Manager
  Dit is de rol waarin je de medewerkers motiveert, coached en aanstuurt en bezig bent met arbeidscontracten en -voorwaarden. Je geeft leiding aan mensen en je managed processen.
  
  
  
• Eigenaar en aandeelhouder
  Dit is de rol waarin je rationeel kijkt naar het rendement dat je haalt uit het vermogen dat je in het bedrijf hebt geinvesteerd.
  

Met een ondernemer had ik enkele weken geleden een boeiend gesprek over de keuzes die hij kon maken over de mix van verschillende rollen die hij binnen (en buiten) zijn bedrijf kon vervullen.

Ik heb hem beloofd verschillende scenario's van keuzes die hij heeft uit te werken. Bij deze .....

Uitvoeren van alle vier rollen.
Dit is de situatie waar hij zich nu in bevindt. Het bedrijf is zijn leven en sluit aan bij de visie en passie die hij heeft voor het vak. Hij is er in het bedrijf opgegroeid en heeft het van Senior overgenomen. Als manager heeft hij gekozen (of kan nog niet anders) voor de participerende stijl. Dit betekent dat zijn deur altijd open staat, dat hij problemen tussen verschillende functionarissen helpt oplossen en dat hij altijd tijd tekort komt. Dat deze stijl van leiding geven een fysieke grens heeft, dat weet hij inmiddels wel. Toen er 40 man op de pay-rol stond ging het in ieder geval niet goed. Zoveel mensen kon hij niet aansturen. Hij is blij dat er nu "nog maar" 22 mensen werken. Maar zelfs bij dit aantal begint hij zich steeds vaker af te vragen of hij "het nog wel leuk vindt?". De laatste tijd merkt hij dat zijn bedrijf steeds meer energie gaat kosten en ook privé is het nodige gebeurd waardoor het inzicht is ontstaan dat er meer is dan een bedrijf alleen ...........
Dankzij de lange historie van het bedrijf en het hoge niveau van innovatie is het rendement van het bedrijf nog steeds goed te noemen. En toch vraagt hij zich binnen zijn bedrijfsrol steeds vaker af hoe het verder moet met het bedrijf. Kan dit bedrijf zelfstandig voort blijven bestaan? Wil ik dit dan blijven trekken? Is er een toekomst voor mijn kinderen binnen dit bedrijf? Steeds vaker bekruipt hem het gevoel dat het voor hemzelf én het bedrijf beter zou zijn als het bedrijf in andere handen overgaat.

Uitvoeren van 0 rollen
Dan komen we meteen uit bij het andere extreme scenario. Dit betekent verkoop van het bedrijf, geen invloed meer als aandeelhouder, geen invloed meer op de korte en lange termijn van het bedrijf; misschien gaat de familienaam zelfs verdwijnen.
Het grote voordeel van dit scenario is financiële onafhankelijkheid en energie en rust voor de ondernemer die als persoon zijn tijd vrij kan besteden. Voordeel voor het bedrijf kan zijn een verdere professionalisering en "veilig" onderkomen bij een moederbedrijf met meer groei- en carrièrekansen.
Nadeel voor de ondernemer is natuurlijk het doorbreken van een familietraditie en de -trots en het moeten loslaten van je kind (wat een bedrijf voor een ondernemer vaak is voor zijn gevoel). Voor het bedrijf kan dat veilige moedergevoel omslaan in een koude sanering waar weinig ruimte overblijft voor belangrijke leerervaringen uit het bedrijf en waardevolle cultuurelementen.

Uitvoeren van een of twee rollen
Tussen deze twee extreme scenario's kun je als ondernemer ook kiezen voor een middenweg. Richting het volwassen worden van jouw bedrijf heb ik hier de beste ervaringen mee. Iedere situatie is echter anders. Welke rol kies je?

• Persoon: binnen jouw bedrijf ga je je focussen als vakman. Dit kan gaan richting productie of richting R&D. Ook kun je je focussen op een naar buiten gerichte functie: het gezicht zijn voor klanten, je tijd besteden op de golfbaan en optrekken met andere beslissers en signalen opvangen. Het management besteed je uit; je hebt namelijk een operationeel directeur aangetrokken die de dagelijkse leiding heeft binnen het bedrijf en leiding geeft aan alle medewerkers en eventuele middenmanagers.
• Aandeelhouder: vanuit de rol van aandeelhouder stuur je het bedrijf in grote lijnen. Eén of meer keer per jaar stuur jij de directie aan op de AVA (algemene vergadering van aandeelhouders). De uitvoering van jouw visie laat je aan hen over.
• Als bewaker van de bedrijfswaarden (cultuur) kun je op verschillende manieren je invloed laten gelden. Zowieso hebben cultuurwaarden een effect voor lange termijn die vaak moeilijk door opvolgers doorbroken kunnen worden. Ook kun je je een rol toe eigenen zoals bekend is van wijlen Freddie Heineken: een vetorecht op de productie van commercials. De reclameafdeling van Heineken had de vrije hand over de productie maar was zich er continue van bewust dat ook maar één storend element in een nieuwe commercial de reden zou kunnen zijn voor het afblazen ervan. Hierdoor verkreeg hij met een beperkte tijdsbesteding een enorme invloed op het resultaat van de merkidentiteit van Heineken.
• De rol van manager behouden en het schrappen van één of meer van de overige drie rollen kan wel, maar kom ik niet tegen bij ondernemers. Simpelweg omdat er volgens mij dan geen sprake meer is van ondernemerschap. Zie mijn eerdere artikel over intern ondernemerschap.

Aan jou als ondernemer de keuze binnen welke rolverdeling jij het het meeste naar je zin hebt, het dichts bij je passie blijft en daarmee waarschijnlijk ook het meest effectief bent .........

Ik hoor graag jouw beschrijving van deze drie mogelijke scenario's en welke onderbouwing je hebt gevonden voor jouw keuze!

Alles in het belang van jouw welzijn en daarmee ook het welzijn van het "jouw" bedrijf ..........