Heeft jouw bedrijf al een visie en een missie? Kernwaarden in een bedrijf. Wat kan ik me voorstellen bij spiritueel leiderschap?
Deze drie onderwerpen kwamen voor mij samen tijdens het laatste college dat ik had over leiderschap. Het onderwerp was spiritueel leiderschap en werd gedoceerd door prof. drs. J.Wessel Ganzevoort. Het werd voor mij een boeiend betoog.
Wessel begon met de anekdote over de boekhandel van 10-20 jaar geleden en nu. Vroeger stond er een "zweefplankje" ver weggestopt waar je wat boeken over het onderwerp kon vinden. Dan moet je nu eens in diezelfde boekhandel kijken.......
Als uitgangspunt van zijn visie staat de psyche van de mens/ de ziel. We gaan vanmiddag handen en voeten geven aan de vraag "Wat is je ziel?"
Een mooi citaat: "Als mensen de zin van de organisatie niet zien, krijgen ze er ook nooit zin in".
en
"Mensen staan niet centraal in een organisatie. Ze ZIJN de organisatie".
Ik krijg het verhaal te horen over twee paradigma's die elkaar vandaag de dag kruisen:
1. Management en Taylordenken: handjes van arbeiders organiseren zodat ze niet na hoeven te denken over de organisatie.
2. Leiderschap: niet alleen handjes, maar ook zingeving (post-moderniteit).
Hoe kun je de ziel (de essentie) van een organisatie concreet maken?
Door stil te staan bij en het expliciet maken van de volgende aspecten:
1. Wat is de bestemming / het bestaansrecht van de organisatie?
- Wat maakt dat stakeholders vinden dat jij moet voortbestaan?
Deze vraag beantwoorden is essentieel voor het richting bepalen van een organisatie, maar daarom des te lastiger. In het antwoord zal in ieder geval de waardecreatie van de organisatie uitgewerkt moeten worden. Tegelijkertijd is dat een ingewikkeld begrip. Wat is de waarde precies? En wie zijn bijvoorbeeld de stakeholders? En op welke punten hebben deze stakeholders ook nog tegenstrijdige belangen?
2. Wat is de kernvaardigheid van het bedrijf?
Kernvaardigheid wordt hier gezien als de kracht die van binnen zit. Dit zijn unieke zaken waar je goed in bent. Unieke zaken die niet te kopiëren zijn.
3. Wat zijn de waarden die in de organisatie van belang zijn?
Het belangrijkste is de waarden die leven boven water te krijgen. Welke principes zijn er en welke leefregels worden gehanteerd. Hamvraag daarbij is: hoe gaan we met elkaar om zodat leiderschap zijn werk kan doen.
Recent ben ik geraakt door een ict-bedrijf dat met 6 man in een uur deze "Characteristics (hoe we zijn)" op papier wist te krijgen:
- CHALLENGE one self
- Explore and BE CURIOUS
- SEEK knowledge
- CRAFT quality
- SHARE results
- BE FAIR
Wessel benadrukt dat het beantwoorden van bovenstaande vragen niet een eenmalige powerpoint exercitie betreft, maar iets is waar voortdurend aandacht aan besteed dient te worden. In dat licht spreekt hij liever over organisatieontwikkeling in plaats van organisatie-ontwerp. Organisatie-ontwikkeling is bovenstaande 3 noemers continue aandacht geven.
Bovenstaande noemers kun je ook naar een individuele persoon vertalen. Dan kom je snel richting persoonlijk leiderschap:
1. Wat is je bestemming? Wat is je roeping?
Antwoord op deze vraag is je eerste voorwaarde om je leiderschapsrol te vervullen. Er zijn mensen die dit op hun 4e jaar weten (vaak musici). Er zijn mensen die hebben een crisis in hun leven nodig om deze vraag te kunnen beantwoorden of aandacht te hebben voor deze vraag. Wel wordt de nuance gemaakt naar een verschil tussen de maatschappij waarin wij leven en bijvoorbeeld de maatschappij van de visser in Bangladesh die aan het einde van de dag blij is dat hij twee dollar heeft verdiend.
2. Welk talent heb je?
Er wordt weinig over nagedacht wat je talent is of er wordt weinig voor uitgekomen. Opgemerkt wordt dat talent iets anders is dan competentie of vaardigheid.
3. Volgens welke waarden leef je?
Ook hier wordt weinig over nagedacht. Heb je wel eens je vrienden in het café uitgenodigd en gevraagd: volgens welke waarden leef jij?
Antwoord op deze vragen is niet het antwoord op wie wil je zijn? Nee, je bent al iemand. Het gaat om het bewustzijn van wie je bent.
Leiderschap is verbinding maken en direct en gericht feedback geven en ontvangen.
Ook bij leiderschap en persoonlijke groei spreekt Wessel over twee paradigma's die elkaar kruisen:
- Wat zijn de deficiënties en ga daar aan werken? Dit is vaak het dominante model over organisatieontwikkeling en persoonlijke ontwikkeling.
- Aandacht besteden aan wat er al goed is. Zie de aanpak van dames hockey coachMarc Lammers
Tenslotte geft hij drie boodschappen aan ons mee:
1. Accepteer wat de situatie is. Ten volle accepteren wie je bent. Wie was je echt toen je 6 jaar oud was. Daar zit alles in. Je kunt het ontwikkelen, warmte geven. Het is er allemaal.
2. Sta open voor waar iets van jezelf vandaan komt. Het komt ergens vandaan. Systematische dingen die behoorlijk pijn kunnen doen.
3. Sta open voor je reis van A naar weet ik veel ........ je veilig voelen is hierbij een sleutelwoord. Bijvoorbeeld als een persoon iets ergs overkomt: "did he get the message?" "Het dal is vruchtbaarder dan de top. Het is maar net wat je er mee doet".
En sta open voor poëtische momenten; momenten dat je diep wordt geraakt.
Met drie bedrijven ga ik bovenstaande exercitie doorlopen. Zowel voor de organisatie als voor de persoon. Parallel hieraan kan ik natuurlijk ook niet achterblijven om dit voor Syntens en voor mezelf te doorlopen .............
7 opmerkingen:
Geachte heer Ganzevoort, beste Wessel,
Hartelijk voor de inspirerende sessie over spiritueel leiderschap.
Zoals ik je na afloop van het college in slot Zeist heb verteld, heb ik voor mezelf een samenvattend verhaal gemaakt.
Ik heb een beperkt aantal onderwerpen eruit gelicht. Vooral die onderwerpen waarvan ik denk dat ik ze meteen ga gebruiken: voor een MKB-bedrijf, een ondernemer en ook voor mezelf.
Ik kan het waarderen als je het artikel wilt lezen en sta open voor directe en gerichte feedback.
Ik zie je reactie graag tegemoet.
Vriendelijke groet,
Leon van der Sande
Innovatieadviseur
Beste Leon,
Ik heb je stuk helemaal gelezen en ben getroffen door het feit dat je het zo precies hebt begrepen en weergegeven.
Ik denk dat het een voorbeeld is van iets dat jij eigenlijk al 'wist' en herkende via mijn woorden.
Het maakt me blij als het verhaal verder de wereld in wordt gebracht.
Oprechte groet,
Wessel
Leon (en Wessel): Mooi weergegeven hoe je congruentie kunt krijgen in je organisatie. Mij lijkt dat het afbreukrisico voor de energie in de organisatie groeit wanneer je gaat organiseren en structureren. Wat zijn nu voor verschilllende typen bedrijven passende systemen en structuren om de ziel erin te houden? Ik worstel daar nog wel eens mee bij mijn MKB klanten.
Michael Baken
Innovatieadviseur Syntens
Hoi Michael,
"Congruentie krijgen in je organisatie" zou inderdaad een krachtige randvoorwaarde als resultaat zijn.
Ik vind jouw woordkeuze daarna wel opvallend en lijkt in eerste instantie een contradictio in terminis, nl. de ziel er in houden door passende systemen en structuren?
Ik wil er voor pleiten om eerst met "de ziel/bezieling" aan de slag te gaan en deze expliciet te krijgen en pas (veel) later, als het moment er is, te volgen met passende systemen en structuren .....
leon wat een geweldig stuk heb je geschreven. Ik vind het mooi hoe je het verwoord en het raakt me ook. Ik zou wel een keer met je mee willen als je zon sessie bij een bedrijf gaat doen.
Juully
Leon,
Wat een mooie insteek. Ik ben het helemaal eens met deze nieuwe aanpak.
Dit doe ik (onbewust) al heel lang bij klanten. Ik begin daarbij vaak bij de mens en ga vandaar naar de organisatie.
De blog die Juully en ik schrijven sluit hier ook heel goed bij aan:
Blog over bezieling, intuïtie en ondernemen
@Juully
Ik heb je vorige week al gezien en gesproken, maar in ieder geval dank voor je compliment. En dat gezamenlijke adviestraject dat gaat er 2009 natuurlijk zeker van komen..... !
@Martijn
Goed om van je te horen. Ik kan me zowel de aanvliegroute persoon-organisatie als organisatie-persoon voorstellen. Jouw websitevermelding deed me er aan denken deze op te nemen in het lijstje van blogs van collega's
Een reactie posten