Wanneer maak je een ondernemingsplan?
Een ondernemingsplan is een idee van een business-concept dat is uitgewerkt tot een uitvoerbaar bedrijfsplan (zie links onderaan). Het wordt vooral geassocieerd met de start van het bedrijf (de embryofase).
In mijn ogen is het ondernemingsplan het persoonlijke geloofsdocument van de pionier. In deze fase ben jij (de pionier) het bedrijf en is het bedrijf jou. Met het geloofsdocument kun jij als pionier op een effectieve manier ongelooflijk veel bereiken
Waarom maak je een ondernemingsplan?
Allereerst voor jezelf:
• Je traint jezelf in een denkproces dat zich tijdens je hele ondernemersleven zal blijven herhalen.
• Je stelt jezelf in staat om aan anderen helder je plan te communiceren en op basis daarvan feedback te krijgen. Vaak worden incongruenties ontdekt, die zonder een geschreven plan onzichtbaar zouden zijn gebleven.
• Je krijgt inzicht in de haalbaarheid van je eigen plan (iteratief proces).
• Zwart op wit betekent helderheid voor jou en je partners (zakelijk en privé) >>> “Willen we dit wel?”
• Stelt je op het cruciale moment in staat een bewuste keuze te maken: “Doe ik het of doe ik het niet?”
Voor anderen:
• Financiers kunnen kansen en risico’s inschatten en een beslissing nemen om wel of niet mee te doen.
Wat is het leven na de start?
Onderzoek heeft uitgewezen dat bedrijven zich volgens verschillende bedrijfsontwikkelings-fasen ontwikkelen. Er bestaan vele manieren om de ontwikkeling van een bedrijf via verschillende stadia in te delen. Ik hanteer de volgende indeling: embryofase, groeifase, volwassenfase en neergangsfase.
In de embryo-fase wordt de markt gekenmerkt door een hoge groei en veel onzekerheden. Intern herkent men de pionier, de product-champion die er helemaal voor gaat. Hoe sensitief is de pionier en hoe groot is zijn persoonlijke ontwikkeling? Er is weinig structuur (chaos) en een maximum aan flexibiliteit. In deze fase bewijst het bedrijf haar bestaansrecht, of zij bewijst dat die er niet is ……
De groeifase is erg lastig omdat de succesfactoren uit de embryofase de faalfactoren van de groeifase kunnen zijn. In deze fase dient het paradigma van chaos en flexibiliteit te kantelen naar keuzes maken, bandbreedte bepalen en groeien naar structuur. Het bedrijf verliest zijn afhankelijkheid van de pionier. De pionier zelf zal mee moeten veranderen….
In de volwassenfase groeit de markt nog nauwelijks. Het bedrijf heeft zich binnen zijn specialiteit ontwikkeld tot een efficient geheel. In deze fase wordt door het bedrijf, als het goed is, het meeste geld verdiend. Buiten het primaire proces (waarin efficiency inmiddels heilig is) worden één of meer projectgroepen opgestart die aan innovatie werken. Deze projectgroep vertoont weer opvallende gelijkenissen met het bedrijf uit de embryo-fase. Daarmee is de “normale” of gewenste cyclus rond.
Voordat of zodra het volwassenbedrijf in de neergangsfase terecht dreigt te komen, kunnen resultaten uit één of meer projectgroepen worden door-ontwikkeld om continuïteit of verdere groei van het bedrijf te waarborgen …………
Wat is het leven na het ondernemingsplan?
Als het bedrijf (en dus jouw visie en business-concept) zich in de embryofase heeft bewezen, zijn het bedrijf en jij als pionier niet langer één en hetzelfde. Het bedrijf is een zelfstandige entiteit geworden en heeft een eigen identiteit. Het heeft zich van de pionier losgemaakt. Wat maakt dit nu voor verschil voor het ondernemingsplan? “Niets” zou je op het eerste gezicht zeggen. “Visie, missie, doelstellingen, produkt-markt combinaties blijven inhoudelijk van dezelfde importantie”. Dit klopt ook. Toch is er iets fundamenteels veranderd: in het proces van de business-planning.
Als het bedrijf zich in de groeifase bevindt, mág de pionier het niet meer alleen doen. Hij kan en mag het ondernemingsplan niet meer in zijn eentje maken ……
Leren en de leercurve ...........
De pionier heeft binnen het bedrijf sleutelfiguren om zich heen verzameld en buiten het bedrijf vaste relaties om zich heen gebouwd zoals klanten en toeleveranciers. Deze mensen kunnen een actieve bijdrage te leveren in het proces van business-planning. Alle leerervaringen die in de embryofase zijn opgedaan dienen benut te worden. Omdat het in dit geval de kunst is om de juiste leerervaringen van de juiste personen te krijgen en dit proces op een juiste manier in te vullen adviseer ik vanaf dit punt de hulp in te roepen van een “strategie-adviseur”. Deze kan als geen ander:
• Ervaring in het business-planning proces inbrengen;
• Domme en “verboden” vragen stellen;
• Vreemde ogen laten dwingen.
Business-planning als proces
Bij business-planning worden vanuit de visie- en missieformulering doelstelling strategische scenario’s geformuleerd en daarna wordt een strategische keuze gemaakt. Vanuit deze strategische keuze wordt de organisatie-inrichting waar nodig aangepast en wordt een jaarplan van mensen en middelen op detailniveau uitgewerkt.
Op dat moment heeft het ondernemingsplan van jou als pionier plaats gemaakt voor een volwassen manier van business-planning. Dit is een samenwerkingsvorm om keuzes te maken wat betreft business-ideeën en business-leerervaringen vanuit een integrale benadering. Vervolgens moeten we dit gezamenlijk omzetten in DOEN. Als dit proces goed verloopt, ontstaat synergie die duidelijk zichtbaar en voelbaar is.
Herhalen van business-planning als proces
Afhankelijk van de dynamieken in de branche en in het bedrijf zelf adviseer ik dit proces van business-planning met behulp van een strategie-adviseur één keer per 3-5 jaar te herhalen.In de tussenliggende jaren kan het jaarplan in een beperkt committee en met een kleinere inspanning worden uitgewerkt aan de hand van het gekozen meerjaren strategie-scenario.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten